در جزيره‌ي جنوبي اين كشور, كوه هاي آلپ جنوبي از شمال تا جنوب امتداد دارد ، و در جنوب غرب به ساحل دندانه وار فيوردلند مي رسد .
جلگه هاي كنتربري در شرق كوه ها قرار دارد . جزيره‌ي شمالي بيشتر تپه اي است با كوه هاي تك افتاده از جمله آتشفشانها – كه دو تايشان فعالند – زمينهاي پست جزيره‌ي شمالي بيشتر در نواحي ساحلي و دره‌ي وايكاتو محدود است .
رودهاي مهم : وايكاتو ، كلوته ، وايهو ، رانگيتايكي ، موكائو ، وانگانوئي ، ماناواتو.
بلندترين نقطه :قله‌ي كوك 3764 متر ارتفاع داشت .
آب و هوا :آب و هواي اين كشور معتدل است , هر چند شمال گرمتر است . بارندگي تقريباً در همه جا فراوان است ، ولي ميزان آن در حد بالاي با ارتفاع و محل متغير است ، و تا بيش از 6350 ميلي متر در ساحل غربي جزيره‌ي جنوبي مي رسد .
شهرهای مهم:
اوكلند, كرايست چرچ, ماناكائو و نورث شور, هاميلتون, نيپير ويت هِستينگز, دانيوين, پالمرستون نورث, روتورا, اينوركارگيل, نيو پليموث, نلسون, وانگارئي, وانگانوئي
مساحت:
268,680 کیلومتر مربع
خط ساحلی:
15,134کیلومتر
مختصات جغرافیایی:
41 درجه جنوبی و 174 درجه شرقی
حکومت
97 عضو مجلس نمايندگان به نمايندگي از حوزه هاي انتخاباتي تك نماينده اي كه چهارتايشان رأي دهندگان و نمايندگان مائوري دارد , با رأي تمامي افراد بالغ براي سه سال انتخاب مي شوند .
قرار است نظام انتخاباتي تعيين تعداد نمايندگان به نسبت جمعيت هر منطقه برقرار گردد. ملكه‌ي بريتانيا حكمران زلاندنو نيز هست و نماينده‌ي او فرماندار كل است كه شخصي را به نخست وزيري انتصاب مي كند كه از پشتيباني اكثريت در مجلس برخوردار است . نخست وزير نيز ، كابينه اي را انتصاب مي كند كه به مجلس پاسخگوست.
احزاب عمده‌ي سياسي عبارتند از :
• حزب كارگر
• حزب ملي (محافظه كار)
سرزمين جزيره اي
نام سرزمین مساحت(کیلومتر مربع) مرکز
توكلاو 13 مركزي وجود ندارد ؛ هر كدام از آنها مركز اداره‌ي خود را دارد
سرزمين هاي وابسته‌ي زلاندنو
سرزمين هاي پيوسته‌ي زلاندنو
• جزاير كوك (گروهي متشكل از 15 جزيره در جنوب اقيانوس آرام)
o مساحت :234 كيلو متر مربع .
o مركز : آواروا 5.000 (تخمين 1985).
• نيوئه (جزيره اي در جنوب اقيانوس آرام)
o مساحت :259 كيلو متر مربع .
o مركز : آلوفي 1.000(تخمين 1989).
عضویت:
سازمان ملل متحد ، جامعه‌ي كشورهاي مشترك المنافع ، پيمان امنيت اقيانوس آرام ، جامعه‌ي كشوريهاي جنوب اقيانوس آرام ، سازمان همكاري اقتصادي و توسعه .
تاریخ معاصر
جزيره‌ي شمالي را رؤساي قبيله اي مائوري تحت پيمان وايتاگي (1840) به دولت بريتانيا واگذار كردند ، در حالي كه جزيره‌ي جنوب بر اساس حق كشف مورد ادعا قرار گرفت . زلاندنو به عنوان بخشي از ويلز جديد جنوبي اداره مي شد. در 1841 دولت استعماري مجزايي تشكيل شد .
در دهه‌ي 1840 مائوريها ، كه اكثرشان در جزيره‌ي شمالي زندگي مي كنند ، مقاومت مسلحانه‌ي شديدي نسبت به استقرار بريتانياييها نشان دادند, در دهه‌ي 1850 همچنان كه استعمارگران جوياي زمين بيشتري بودند و رؤساي مائوري به طور فزاينده اي از فروش آن امتناع مي كردند ،
روابط بين مائوريها و مهاجران سفيد پوست وخيم تر شد . وقتي كه براي راندن مائوريها از زمينهاي مورد اختلاف از سربازان استفاده شد ،
جنگ در گرفت (1860) . نبرد طي بيشتر اين دهه در جزيره‌ي شمالي ادامه يافت و جنگ چريكي در كينگ كانتري – در مركز جزيره‌ي شمالي – تا 1870 سركوب نشد . جنگهاي مائوري استقرار اروپائيان را در جزيره‌ي شمالي به تعويق انداخت ،
در حالي كه – در ربع آخر قرن نوزدهم – كشف طلا و شروع استفاده از كشتي هاي يخچال دار براي صدور گوشت و لبنيات ، استعمار و اقتصاد جزيره‌ي جنوبي را شديداً برانگيخت . با اين حال ، در اوايل قرن بيستم ، جزيره‌ي شمالي بار ديگر اهميت بيشتري يافت ، و در 1991 مهاجرت از بريتانيا جمعيت اين كشور را به يك ميليون افزايش داده بود .
مهاجران بعدي اكثراً از بريتانيا بوده اند ، هر چند جوامع بزرگي از ساموا ، جزيره‌ي كوك ، يوگوسلاوي و هلند وجود دارند . دولتهاي ليبرال (1891 تا 1912) اصلاحات و اقدامات اجتماعي جديد بسياري را اجرا كردند ، از جمله حق رأي براي زنان (1893) و اولين صندوق مستمري سالخوردگان در جهان (1898) در 1907 حق خود مختاري به اين سرزمين اعطاء شد ،
هر چند اين كشور تا 1947 استقلال خود را به طور رسمي تأييد نكرد . در جنگ جهاني اول ، زلاندنو به صورت متحد بريتانيا در اروپا جنگيد و در لشكر كشي فاجعه آميز متفقين به شبه جزيره‌ي گاليپولي ، طي نبرد بر ضد تركيه (1915) ، به افتخار نائل شد .
در 1941 ، وقتي ژاپن وارد جنگ جهاني دوم شد ، امنيت نزديك تر زلاندنو به خطر افتاد . نقش مهمي كه امريكا در جنگ اقيانوس آرام ايفاء كرد موجب اتحاد پس از جنگ زلاندنو با استراليا و امريكا در پيمان امنيت اقيانوس آرام (آنزوس) شد و اين كشور براي پشتيباني از امريكا به ويتنام سرباز اعزام كرد .
ورود بريتانيا به جامعه‌ي اروپا در 1973 دسترسي توليدات كشاورزي و دامداري زلاندنو را به جايي كه بازار اصلي آنها بود محدود ساخت . از آن زمان زلاند نو مجبور بوده است كه بازارهاي جديدي را به ويژه در خاور دور و ميانه پيدا كند .
تحت حكومت حزب كارگر (1972 تا 1975 و 1984 تا 1990) ، اين كشور سياست خارجي و دفاعي مستقلي را اتخاذ كرد . ممنوع ساختن ورود كشتي هايي كه از سوخت هسته اي استفاده ، يا جنگ افزارهاي هسته اي حمل مي كنند در آبهاي زلاندنو نقش اين كشور را در مقام عضو كامل پيمان آنزوس زير سؤال برد .
ميزان با سوادي : تقريباً 100%.
سنين تحصيل اجباري : 6 تا 15 سال .
تعداد دانشگاه : 7.
اقتصاد
بيشتر درآمد حاصله از صادرات زلاندنو ز بخش كشاورزي و دامداري است و كالاهاي عمده گوشت و پشم و لبنيات است . جنگل داري در حال توسعه است و صنعت مهم كاغذ و خمير را تأمين مي كند . اين كشور بجز زغال سنگ ، ليگنيت ، گاز طبيعي و طلا منابع طبيعي كمي دارد .
هر چند توانايي بالقوه‌ي آن در توليد نيروي هيدروالكتريك مورد بهره برداري قرار گرفته است تا برق ارزان و فراوان را – پايه اي مهم براي صنايع توليدي زلاندنو – توليد كند . گاز طبيعي – از ميدان كاپوني در جزيره‌ي شمالي و ميدان مائوي در درياي نزديك ساحل تاراناكي – به سوخت مايع تبديل مي گردد . زلاندنو به رغم وجود بازار داخلي كوچك و دور بودن از قدرتهاي عمده صنعتي ، از سطح زندگي بالايي برخوردار است .
ارسال پیام
